Họ đều là những người trẻ, đều tốt nghiệp chuyên ngành mỹ thuật, mỹ thuật ứng dụng hoặc kiến trúc, cùng chung niềm đam mê khám phá, tìm về lịch sử, để rồi cùng nhau hội tụ trong một ngôi nhà chung mang tên “Hội quán Di sản”. Ra đời cuối năm 2011, Hội quán Di sản ngày càng thu hút nhiều người trẻ tham gia, triển khai nhiều sự kiện, dự án văn hóa nhằm tôn vinh, quảng bá văn hóa Việt.
Hát xẩm, một trong những hoạt động do Hội quán Di sản tổ chức.
Sức hút từ trái tim
Vốn là nơi nổi tiếng với nhiều cuộc triển lãm ý nghĩa, song lần đầu tiên những người làm việc tại Bảo tàng Lịch sử quân sự Việt Nam chứng kiến cảnh người dân Hà Nội kiên nhẫn đứng xếp hàng dài đợi vào thăm một triển lãm nghệ thuật. Cuộc triển lãm “Điện Biên Phủ – Đại tướng – Tổng Tư lệnh Võ Nguyên Giáp qua các tác phẩm nghệ thuật” kết thúc đầu tháng 5 vừa qua thực sự để lại nhiều dư âm và ấn tượng đặc biệt trong lòng công chúng Thủ đô.
Đến với triển lãm, mỗi tác phẩm nghệ thuật, mỗi vật phẩm đều khiến người xem xúc động đến nghẹn ngào. Nỗi nhớ Đại tướng ập về khi đứng trước bức sơn dầu “Trận chiến đồi A1” của họa sĩ Mai Duy Minh, bất chợt vỡ òa trước nụ cười rạng rỡ quen thuộc của Đại tướng trong bức chân dung được khắc họa từ 6 vạn que diêm của bà nội trợ Ngô Thị Thục; để rồi rưng rưng đến sững sờ khi chiêm ngưỡng bức tượng sống động, miêu tả hình ảnh Đại tướng đang ngồi làm việc, được làm bằng chất liệu silicon với tỷ lệ thực (1:1) của nhà điêu khắc Trần Văn Thức… Tác phẩm đặc biệt này được nhà điêu khắc Trần Văn Thức miệt mài thực hiện trong thời gian 6 tháng.
Triển lãm là một phần của dự án “Danh tướng Việt Nam” do Hội quán Di sản (HQDS) và Circle Group tổ chức, dưới sự chỉ đạo và phối hợp của Hội Khoa học lịch sử Việt Nam, Bảo tàng Lịch sử quân sự Việt Nam và Liên hiệp UNESCO. Theo người sáng lập và hiện là Giám đốc HQDS Trần Thanh Tùng, trong gần 10 ngày diễn ra triển lãm, đã có trên 12.000 lượt khách đến tham quan. “HQDS dự định sẽ tiếp tục đưa triển lãm về Đại tướng đến Đà Nẵng, Sài Gòn và “dừng chân” tại Vũng Chùa vào đúng dịp giỗ đầu Đại tướng” – Thanh Tùng chia sẻ.
Khơi niềm tự hào lịch sử, văn hóa Việt
Thành lập năm 2011, HQDS là thành viên của Circle Group, gồm 5 công ty hoạt động trong lĩnh vực đầu tư và phát triển mỹ thuật ứng dụng. Quy tụ đội ngũ trí thức trẻ chung tâm huyết bảo tồn và phát triển, quảng bá văn hóa Việt với tiêu chí “Tự hào truyền thống – Tôn vinh bản sắc Việt”, chỉ sau hơn 2 năm ra mắt, HQDS đã tổ chức thành công hàng chục sự kiện văn hóa: Xẩm tàu điện – Văn hóa đường phố Hà thành; Tò he và các trò chơi dân gian; Đêm huyền diệu – Tiếng đàn bầu; Sen Việt Nam; Rồng Việt Nam; Tranh dân gian Đông Hồ… Đến với mỗi sự kiện, người xem dễ dàng cảm nhận lòng tự hào về truyền thống dân tộc, khát khao tôn vinh những giá trị văn hóa dân gian được những người trẻ khéo léo “thổi hồn” vào từng tác phẩm. “Những người sáng lập HQDS đến từ nhiều vùng, miền khác nhau. Có người là thành viên Hội Mỹ thuật Việt Nam, có người là thành viên Hội Mỹ thuật ứng dụng, Hội Kiến trúc sư… nhưng mỗi người đều cố gắng tôn vinh văn hóa Việt trong lĩnh vực hoạt động và khả năng của mình” – Thanh Tùng cho biết.
Anh Trần Thanh Tùng (phải) và nhà sử học Dương Trung Quốc trong sự kiện ra mắt bộ sản phẩm Thông điệp ngàn năm. Ảnh: Huy Anh
Với mục tiêu bảo tồn và quảng bá các giá trị văn hóa, Hội quán đã chọn hướng đi riêng để những sự kiện văn hóa chạm được vào trái tim công chúng. Mỗi dự án đều tuân thủ tiêu chí độc đáo, hấp dẫn, gần gũi và thân thiện. Một điểm thú vị là HQDS rất coi trọng tính tương tác, lắng nghe tất cả góp ý, chia sẻ của những người tham dự sự kiện do Hội quán tổ chức nhằm phát huy cao nhất những giá trị văn hóa của từng tác phẩm, vật phẩm… Vừa kinh doanh vừa tham gia công tác xã hội với mục đích phi lợi nhuận, các thành viên của HQDS đều đặt niềm đam mê, cống hiến lên hàng đầu. Bằng những hoạt động nghiêm túc và khoa học, từ chỗ ban đầu chỉ có hai cố vấn, đến nay HQDS đã thu hút được sự tham gia, đóng góp của hơn 100 nhà khoa học, các chuyên gia, các nghệ nhân, nghệ sĩ… đến từ nhiều lĩnh vực.
Chính những giá trị văn hóa là mảnh đất màu mỡ để khơi nguồn sáng tạo cho các nhà thiết kế mỹ thuật ứng dụng của Circle Group. Cuối năm 2012, HQDS ra mắt bộ tặng phẩm mang tên “Thông điệp ngàn năm”, lấy ý tưởng từ những hiện vật khảo cổ được khai quật trong Hoàng thành Thăng Long. Từ những hiện vật này, các nhà thiết kế của Circle Group đã tiến hành phục dựng, thu nhỏ và thổi hồn vào từng phiên bản, đưa “Thông điệp ngàn năm” trở thành một bộ quà tặng đặc biệt, đậm nét văn hóa của người Việt để quảng bá ra thế giới. Tháng 8-2014, HQDS tiếp tục bắt tay vào thực hiện dự án “Danh tướng Việt Nam”, nhằm tôn vinh các vị anh hùng dân tộc, đồng thời để người dân trong nước hiểu rõ hơn về chiến công của các danh tướng Việt Nam.
Theo Thanh Tùng: “Có một nghịch lý là lâu nay chúng ta xuất bản rất nhiều ấn phẩm về các nhân vật lịch sử, nhưng dường như những miêu tả trong sách và hình tượng ngoài đời thực của các nhân vật lịch sử lại bị tách rời. Đó là lý do vì sao nhiều người có thể kể vanh vách chiến công của từng nhân vật lịch sử, nhưng lại không thể hình dung ra diện mạo của nhân vật lịch sử ấy thế nào? Điều này chính là do chúng ta chưa đưa được văn hóa đọc và mỹ thuật ứng dụng xích lại gần nhau. Mong muốn của HQDS là mỗi nhà làm văn hóa phải tạo ra một sản phẩm đặc trưng cho mỗi vùng, miền. Khi mỗi người dân mang một vật phẩm văn hóa về nhà, tức là họ đang mang theo đó cả một câu chuyện lịch sử…”.
Từ những mục tiêu đó, trong giai đoạn đầu, dự án lựa chọn tạo hình 4 nhân vật lịch sử: Việt Quốc công Lý Thường Kiệt, Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn, Hoàng đế Quang Trung – Nguyễn Huệ và Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Sau nửa năm miệt mài, cuối tháng 2-2014, 4 tác phẩm điêu khắc đầu tiên trong dự án “Danh tướng Việt Nam” đã chính thức được công bố tại Bảo tàng Lịch sử quân sự Việt Nam và nhận được nhiều kết quả tích cực.
Với rất nhiều những dự định trong tương lai, HQDS – với sự góp mặt của những trí thức trẻ yêu nghệ thuật và đam mê khám phá, tôn vinh, quảng bá những giá trị văn hóa, lịch sử Việt Nam chắc chắn sẽ còn mang đến công chúng nhiều sự kiện, dự án văn hóa, lịch sử đáng trân trọng…
